Konut Tasarımında Unutulan Değer: Gabari ve Mekânın Ahengine Etkisi

Tüm yaşam alanlarının birbirleriyle hemen hemen aynı yükseklikte olduğu şehirlerin, bölgelerin mimari olarak daha düzenli ve dikkat çekici olduğunu siz de fark etmişsinizdir. İşte, kentsel dönüşümle birlikte son yıllarda sıkça duyduğumuz “gabari” terimi de tam olarak bunu sağlıyor. Peki, gabari nedir, alanı mimari olarak nasıl etkiler?

Şimdi, bu sorulara ve daha fazlasına yanıt vereceğiz!

Gabari Ne Demek?

Gabari terimi emlak sektöründe bir arsa üzerine inşa edilecek binanın maksimum yüksekliğini belirtir. Bu yükseklik, binanın kaldırımdan çatıya kadar olan ölçüsünü kapsar. Örneğin gabari değeri 15,5 metre olarak belirtilmiş bir bina maksimum bu belirtilen ölçüler doğrultusunda inşa edilebilir. Özetle gabari değeri 15,5 metre olan bir bina, daha büyük bir değer olan 17 metre yüksekliğinde inşa edilemez. Peki, gabari sınırı kaç metredir?

Belediyenin belirlediği bir değer olan gabari, mahalleden mahalleye, semtten semte değişiklik gösterebilir. Diğer bir deyişle bu soruya net bir yanıt vermek mümkün olmayabilir.

Emsal Nedir?

Gabari ile birlikte karşılaşabileceğiniz bir diğer terim ise “emsal”dir. Tapuda “KAKS” (Kat Alanı Kat Sayısı) olarak belirtilen emsal, binanın maksimum kaplayabileceği alanı net bir şekilde belirtir.

Gabari ve Emsal Arasındaki Fark Nedir?

Daha açık bir şekilde aktarmak gerekirse emsal, binanın kaplayacağı alanı metrekare cinsinden; gabari ise binanın ne kadar yüksek olabileceğini metre ya da kat cinsinden verir.

Gabari Nasıl Hesaplanır? Emsal Nasıl Hesaplanır?

Gabari ve emsal aslında birbirleri ile oldukça ilgili iki kavramdır. Bu sebeple bu iki kavramının hesaplamasının nasıl yapıldığını birlikte aktarmak daha sağlıklı olacaktır.

Bu hesaplamanın yapılabilmesi için öncelikle elimizde bazı bilgilerin olması gerekir. Dilerseniz bir örnekle gabari ve emsal hesaplamasını daha net bir şekilde aktaralım.

Arsa 1500 metrekaredir.
Maksimum yüksekliği yani gabarisi 15,5 metre olarak belirtilmiştir.
Binanın belirtilen emsal değeri 0,3’tür.

Bu durumda yapılması gereken hesaplama şu şekilde:

• Belirtilen Gabari Değeri - Çatı Payı (0,5 metre olarak hesaplanır.) = Çatı Dışında Kalan Kat Yüksekliği 15,5 metre - 0,5 metre = 15 metre
• Bina Yüksekliği / Kat Yüksekliği = Kat Sayısı 15 metre / 3 metre (Mevzuata göre minimum kat yüksekliği 2.60 metre olmalıdır.) = 5 kat
• Arsanın Yüz Ölçümü x Emsal Değeri = Toplam Kullanım Alanı 1500 metrekare x 0,3 = 450 metrekare
• Toplam Kullanım Alanı / Kat Sayısı = Her Katın Sahip Olabileceği Maksimum Alan 450 metrekare / 5 kat = 90 metrekare

Gabari ve Emsal Neden Önemlidir?

Belediyenin sorumluluğunda belirlenen gabari değerinin uygulanması aslında yapılaşmanın kontrollü bir şekilde sağlandığı anlamına gelir. Aksi takdirde aynı bölgedeki binalar birbirinden farklı yüksekliklere sahip olabilir ve bu da bölgedeki mimarî uyuma gölge düşürebilir. Uyumlu şekilde inşa edilen binalar ise bölgede planlı bir yapılaşma sağlayarak görsel olarak güzel, kendine hayran bırakan bir portrenin oluşmasını sağlarlar.

Bunun dışında yatırım için arsa almak isteyenler arazinin gabari ve emsal değerini bilerek yatırım gelirlerini daha net bir şekilde hesaplayabilirler.

Gabari ve emsal hakkında bilinmesi gereken noktaları aktardık. Bu değerlere uyulmadan inşa edilen ya da çıkan iskana aykırı bir şekilde sonradan ek kat yapılan binaların sadece mimarî açıdan değil, güvenliğiniz için de olumsuz sonuçlar doğurabileceğini bir kez daha hatırlatmak isteriz. Dilerseniz projelerine uygun bir şekilde inşa edilen, size güvenli bir yaşam alanı sunacak Ege Yapı projelerini hemen inceleyebilirsiniz.